Kum Konisi Deneyi ile Sıkıştırma Testi

Kum konisi deneyinin amacı tabii bir zemin veya bir dolunun endeks özelliklerinden su muhtevasını, tabii birim hacim ağırlığını, kuru birim hacim ağırlığını belirlemek, sıkılığını tesbit etmek amacıyla yapılır.

Standart Proctor Deneyi

Zeminin optimum su muhtevasını ve bu su muhtevasına karşılık gelen maksimum. kuru birim hacim ağırlığını belirlemek ve bu iki deney  sonuçlarını karşılaştırarak seminin sıkılığı hakkında bilgi edinmek amacıyla yapılır.

Kum konisi methodu, sıkıştırılmış zeminin % olarak sıkışma durumunu elde ettiğimiz yerinde yapılan deneydir.

Basit bir düzenek ile uygulaması yapılarak, laboratuar da yapılmış olan modifiye yada standart proktor sonucu ile kıyaslama yapılarak sonuca gidilir.

Yoğunluğu bilinen kumun, hacmi ve boyutları bilinen koni yardımı ile arazide kontrolü yapılacak noktaya açılan çukura doldurulması ile hacminin, doğal olarakta buradan çıkan malzemenin yaş yoğunluğunun bulunması, çıkan malzemeninde su muhtevası alınarak kuru yoğunluğunun elde edilmesi ile hesaplamaları yapılır.

Bulunan kuru yoğunluk, laboratuar da elde edilen maksimum kuru birim hacim ağırlık değerine bölündüğünde % olarak sıkışma değeri elde edilir. (ASTM-D 1556)

Kum Konisi Deneyi ve Standart Proktor Deneyi Teorisi

Kum Konisi:

Zeminde çukurlar açılıp hacminin bulunup ağırlığının belirlenmesiyle zeminin doğal birim hacim ağırlığını belirlenir. Zeminin su mutevası bulunarak kuru birim hacim ağırlığa geçilir.                                                               

Standart Proctor Deneyi:

Zemin laboratuar koşullarında standart enerji ile sıkıştırıldığında su muhtevasına bağlı olarak değişik davranışlar gösterir. Alınan zemin numunesi standart enerji ile sıkıştırılıp standart hacimdeki ağırlığı belirlenir. Bu işlemler su muhtevası artırılarak tekrarlanır. Su muhtevası artmasına rağmen ağırlık azalıyorsa opt. Su muhtevası azalmadan önceki su muhtevası; buna karşılık gelen kuru birim hacim ağırlığı da max. kuru birim hacim ağırlığıdır.

Kum Konisi Deneyi Yöntemi Uygulanışı:

Deneyde yoğunluğu belirli kum alt tarafı belirli hacimde olan koni üst tarafı silindirik olan ve arada anahtarla bağlı olan techizat , ortası koninin oturacağı gibi oyulur dikdörtgen levha, levhayı zemine sabitleyen çiviler, zemini kazacak malzemeler, zemin numunesinin alındığı kaplar, terazi, etüv, vb. elemanlar kullanılır.

Zemine dikdörtgen levha çakıldıktan sonra levha oyukluğundan derine kazılır, çıkan zemin kaba alınır .Daha önceden kumla birlikte tartılmış olan koni kap levhanın üzerine yerleştirilir, aradaki anahtar açılıp kumun serbest bir şekilde boşluğu doldurması sağlanır. Kalan kumla birlikte koni kap tartılır. Buradan koni hacmi ile birlikte çukur hacmine geçilir, belli olan koni hacmi çıkartılarak çukur hacmi belirlenir. Alınan zemin tartılır ve tabii birim hacim ağırlığı belirlenir. Zemin etüvde 24 saat süreyle kurutulup su muhtevası belirlenir, kuru birim hacim ağırlığa geçilir. Burada zemin 4 nolu elekten elendikten sonra çakıl ağılığı ve yoğunluğundan çakıl hacmi bulunur ve kumun hacmine geçilir. 

Standart Proctor Deneyi:

Zemin laboratuar koşullarında standart enerji ile sıkıştırıldığında su muhtevasına bağlı olarak değişik davranışlar gösterir. Alınan zemin numunesi standart enerji ile sıkıştırılıp standart hacimdeki ağırlığı belirlenir. Bu işlemler su muhtevası artırılarak tekrarlanır. Su muhtevası artmasına rağmen ağırlık azalıyorsa opt. Su muhtevası azalmadan önceki su muhtevası; buna karşılık gelen kuru birim hacim ağırlığı da max. kuru birim hacim ağırlığıdır.

Standart Proctor Deneyi:

Deneyde hacmi belli mold, su, kürek, bıçak, terazi, numune kapları, standart tokmak, vb. elemanlar kullanılır.

İlk olarak içi yağlanmış bir kabın darası alındı ve içine numune konulur. Numuneye bir miktar su eklenerek iyice karıştırılır ve deney aletinin kabına 3 tabaka halinde ve her tabaka tokmakla 25 kez sıkıştırılacak şekilde yerleştirilir. Kalıp içerisine tamamen sıkıştırılan zemin tartılır ve yoğunluk hesaplanır. Daha sonra su muhtevasını belirlemek için bir miktar numune, daraları belli olan kaplara konulur ve tartılır. Bu numuneler etüvde 24 saat kurutuldu ve elde edilen sonuçlara göre su muhtevası bulunur.

Bu işlemler 4 kez tekrarlanır fakat her seferinde numune bir miktar daha su ilave edilerek karıştırılır. Sonuçta 4 ayrı su muhtevası ve kuru birim hacim ağırlık bulunmuş olur.

Bulunan değerlere göre çizilen grafikten optimum su ( W_opt. ) muhtevası belirlenir.

Standart Proktor Deneyi Ekipmanları

• Proctor seti (mold, yaka, tokmak)
• 4 nolu elek
• Tava
• Su muhtevası için kaplar
• Kriko
• Etüv fırını
• Fırça veya sünger
• İnce yağ
• Su
• Büret
• 4 nolu elekten elenmiş kurutulmuş kum
• 940 cm³ hacimli standart proctor kabı
• 5 kg. ağırlığında tokmak
• kumpas
• kürek
• mala
• hassas terazi
• ve 42-37, 9-29, 4-71, 3-14 no’lu kaplar
  

  geoteknik-muhendislik-presiyometre-kum-konisi-deneyi-plaka-yukleme-deneyi-istanbul-523